Zo moet het dus niet, Hugo

Wat een spuuglelijk debat weer, de afgelopen week.

Hugo de Jonge die maar draait over of hij ‘betrokken was’. En wat dan het verschil is met ‘betrokkenheid gehad hebben’.

Ik kom ook niet uit die semantische discussie, Hugo. Maar waar ik wél uitkom: je tactiek in een theoretisch kader plaatsen.

Er zijn drie manieren om van mening te verschillen

Dat zeg ik niet. Dat schreven Chaïm Perelman en Lucie Olbrechts-Tyteca, in hun vuistdikke ‘La Nouvelle Rhétorique: Traite de l’Argumentation’ uit 1958.

Die drie manieren zijn: status, keuze en representatie. En het debat met Hugo vormde een mooie illustratie van die drie verschillende manieren. Kijk maar:

Wat hij niet deed: discussiëren over de status van een claim

“Zeg, Hugo, ben je betrokken geweest bij de mondkapjesdeal?”

“Nee.”

Is het waar of niet? Geen woordspelletjes, gewoon: ja, of nee.

Wat hij niet deed: discussiëren over de keuze van een claim

“Zeg Hugo, ben je betrokken geweest bij de mondkapjesdeal?”

“De vraag waar het hier eigenlijk om gaat, is: heeft Sywert mij en het ministerie zodanig onder druk gezet, dat we uiteindelijk allemaal in de luren zijn gelegd? En op die vraag is het antwoord: ja”.

Zo is het niet meer relevant of de claim waar is, of niet. Want in dit scenario had iedereen het begrepen als De Jonge nog had toegevoegd: “en ja, zo bekeken, ben ik inderdaad betrokken geweest”.

Wat hij wel deed: discussiëren over de representatie van een claim

“Zeg Hugo, ben je betrokken geweest bij de mondkapjesdeal?”

“Nou, ik ben niet betrokken geweest, maar heb wel betrokkenheid gehad. En dat is iets héél anders”.

???

Sorry Hugo, je bent nu twee keer af

Iedereen is het er over eens dat De Jonge het er niet best vanaf bracht. Met de strategische drieslag van ‘status-keuze-representatie’ zien we ook waarom:

1. De drie verweertechnieken staan op volgorde van kracht: status is sterker dan keuze is sterker dan representatie. Al vanaf het begin koos De Jonge de zwakste tactiek.
2. En die zwakste tactiek voerde hij ook nog eens zwak uit. La Nouvelle Rhétorique besteedde er ruim 30 pagina’s aan, en dit is het beste wat hij eruit haalde?

Maar het grootste slachtoffer van Hugo de Jonge is niet de edele kunst der retorica, maar de burger. Die schudt meewarig het hoofd en keert zich af van de politiek.

Wil jij leren hoe het dan wél moet? Schrijf je hier in voor onze cursus ‘Retorica 2.0: Framing & Storytelling’. Voor een democratisch, transparant en leugenvrij discours!

Inschrijven kan je hier.