Wat heb je aan wetenschappelijk onderzoek naar persuasieve teksten?
Debattrainers en communicatiestrategen schermen er graag mee: “uit recent onderzoek blijkt dat…” – en dan volgt één of andere overtuigtip.
En eerlijk: wij doen er net zo goed aan mee.
Maar toch heb ik er zo af en toe mijn twijfels bij. En wel hierom:
Het lab is niet de echte wereld
Onderzoeken naar de overtuigingskracht van teksten/betogen worden gedaan onder strikt gecontroleerde omstandigheden. Logisch: je wilt zeker weten dat je meet wat je wíl meten. Maar door die extra ‘interne validiteit’ loop je meer risico met je ‘externe validiteit’ – in lekentermen: kun je dat wat jij in je laboratorium vindt, ook echt toepassen ‘in het wild?’
Mensen weten zelf niet waarom ze doen wat ze doen
Gedragswetenschappers en Facebookbazen weten ondertussen dat mensen zelf vaak geen idee hebben waarom ze doen wat ze doen. Social media verdient er goud geld mee.
Maar voor wetenschappers is dit vervelend, omdat als je achteraf vraagt: ‘welke tekst vond je beter, en waarom?’ je nu zeker weet dat je nooit het echte antwoord krijgt. Je krijgt een rationalisatie achteraf, nooit een oprecht verslag van wat iemand écht dacht of deed.
Vandaar dat wij op onze trainingen natuurlijk óók de nieuwste overtuigtips delen, maar altijd vergezeld van flink aantal korrels zout. Denk, schrijf, en spreek authentiek – en zie de wetenschap vooral als hulpmiddel, niet als Wet van Meden en Perzen.
En hoe je dat doet, leer je bijvoorbeeld op onze training ‘Argumentatieleer en Kritisch Denken’: Klik hier om je in te schrijven!