We horen het vaak van deelnemers terug op onze presentatie– en mediatrainingen: “Natuurlijk, je moet je presentatie voorbereiden – maar ook weer niet teveel, anders is het niet meer authentiek”.

Terwijl de andere deelnemers instemmend knikken, passen wij een rasechte debattruc toe. Of noem het een Socratische gesprekstechniek. We stellen namelijk een hele simpele vraag:

“Is dat wel zo?”

En het antwoord is natuurlijk: “nee”. Hoe grondig jij jezelf voorbereidt, heeft niets te maken met hoe authentiek je overkomt, en wel hierom:

Grootmeesters in voorbereiden

Kijk eens naar acteurs. Of het nu gaat om acteren voor de camera of op het toneel, acteurs repeteren. Oefenen. Bereiden zich meer dan grondig voor: ze staan voor de spiegel terwijl ze de tekst declameren, repeteren met collega’s, en er lustig op los experimenteren. En het resultaat van al dat voorbereiden? Prachtige, authentieke momenten zoals deze, waarin Sir Patrick Stewart één van Shakespeares meest nihilistische monologen uitvoert:

Voor degenen die er nog aan twijfelen en denken dat Captain Picard dit zomaar een beetje uit zijn mouw heeft geschud, want ja, dat is toch authentieker….Hier licht Stewart toe hoe hij het heeft aangepakt, met advies van Gandalf, nota bene:

Natuurlijk heeft hij het ook over hoe je deze, in Engeland meer dan overbekende speech, authentiek en spontaan moet laten klinken. Net als Gandalf (Ian McKellen, natuurlijk) zelf, die decennia eerder dezelfde monoloog voor publiek op de literaire snijtafel legt en met een vlijmscherpe scalpel de huid opensnijdt en minutieus elk doordacht detail blootlegt:

Als je deze video helemaal uitkijkt, zie je dat McKellen met al zijn voorbereiding een geheel andere interpretatie geeft aan de speech dan Stewart. Dit komt deels omdat acteren voor toneel echt anders is dan acteren voor camera, maar dit komt vooral omdat beide acteurs zelf ervoor kiezen om op een ándere manier de connectie te zoeken met één van Shakespeares meest complexe karakters. Ze leggen elk hun eigen accent, en elk van beide versies is even authentiek.

Is voorbereiden dan alles uit je hoofd leren?

Ik hoor het je vragen: “maar bedoel je dan dat ik mijn presentaties uit mijn hoofd moet leren en met Huub Stapel moet bellen om te vragen hoe hij het zou doen?”

Nee, natuurlijk niet, retorisch geconstrueerde lezer. Laat Huub Stapel met rust en koop gewoon een kaartje voor King Lear als je wilt zien hoe hij dat nu doet, dat ‘acteren’. Zo moeilijk is het niet.

Of je je presentatie uit het hoofd moet leren of niet is namelijk de verkeerde vraag. Wat je tot op het bot moet kennen, wat je tot in je vezels moet voelen, want je van haver tot gort moet doorhebben, is de betekenis van je presentatie. Welk effect wil je bereiken? En hoe ga je dat precies doen? Waar leg je dan de accenten, en waarom?

Juist door dat tot in de puntjes voor te bereiden, bijvoorbeeld in onze presentatietraining of mediatraining, word je meer en meer authentiek.

 

 

 

 

Tags: authenticiteit oefenen presenteren voorbereiden